İçindekiler
Emniyet kemeri nedir, kim bulmuştur, icat etmiştir?
Emniyet kemeri, ulaşım araçlarında yolcuların güvenliklerini sağlamak maksadıyla geliştirilmiş olan belki de en önemli araç içi aksesuarlardan bir tanesidir. Gustave Liebau adında Fransız bir mucit, araçlarla yapılabilecek kazalarda insanların zarar görmesini engellemek adına çalışmalar yürütüyordu. 1903 yılında emniyet kemerini bulmasının ardından uzunca bir süre otomobil üreticileri tarafından emniyet kemeri maliyeti yüzünden kullanılmamıştır. İcadından 27 yıl sonra yani 1930 yılında pek çok doktor emniyet kemeri takmaya başlamış ve 1953 yılında Colorado Eyaleti Tıp Birliği tüm otomobillerde emniyet kemeri kullanılması için bir bildiri yayınlamıştır. İki sene sonra ise Kaliforniya Araç Kanunu, araç kullanmak için emniyet kemeri takmayı zorunlu kılmıştır. Emniyet kemerinin günümüz standartlarına ulaşması için atacağı değişimler ise bu tarihte başlamıştır. Dünyada pek çok ülkede ülkemize nazaran çok daha önce emniyet kemeri kullanımı zorunlu hale getirilmiştir. Ancak ülkemizde durum daha farklıdır.
Türkiye’de emniyet kemeri takılması hangi yılda zorunlu oldu?
Trafik kazalarında yaralanmaları ciddi anlamda azaltan emniyet kemerinin önemi ülkemizde oldukça geç fark edilmiştir. Her ne kadar ülkemizde üretilen veya ithal edilen araçlarda emniyet kemeri bulunsa da ülkemizdeki sürücüler tarafından kullanımı oldukça düşüktü. 1992 yılında emniyet kemeri hakkında ilk yasal düzenleme gerçekleştirilmiştir. Fakat bu karar sadece ön koltukta oturan şoför ve yolcuları bağlıyordu. Arka koltukta bulunan yolcuların emniyet kemeri takması zorunluluğu ise 1995 yılında alınmıştır. Diğer ülkelerle kıyaslama yaptığımızda ülkemizde emniyet kemerinin ne kadar önemli bir aksesuar olduğu ne yazık ki çok geç idrak edilmiştir.
Emniyet kemeri nasıl çalışır?
Emniyet kemerini yavaşça çektiğimizde uzamakta ve vücudumuzun şeklini almaktadır. Ancak ani olarak yani hızlıca çekersek kemer kilitlenmekte ve hareket etmemektedir. Peki emniyet kemeri sistemi bunu nasıl başarabiliyor?
Emniyet kemerleri bilinenin aksine analog ürünlerdir; yani içinde herhangi bir devre veya sensör bulunmamaktadır. Emniyet kemerlerinin ne zaman kilitleneceğine ve ne zaman kilitlenmeyeceğine karar veren şey kemer mekanizması içerisinde yer almakta olan pasif kilittir.
Emniyet kemerinin sarılma ve salınma miktarı yukarıdaki resimde gördüğünüz üzere ufak bir kilit mekanizmasına dayanmaktadır. Şayet bir kaza anında olduğu gibi emniyet kemeri çok hızlı bir şekilde çekilirse, kilit sisteminin bir parçası olan gümüş renkli bir bilye ileriye doğru fırlamaktadır. Bu fırlama ile mekanizmada yer alan kilit de yukarıya doğru itilir ve kemerin salınımını kontrol eden dişliye takılıp kalır. Emniyet kemerinin bu şekilde kilitlenmesi ile yolcu ani çekme durumlarında emniyet kemeri sabitlendiği için hareketsiz kalabilmektedir. Oldukça basit bir sisteme dayanan emniyet kemeri günümüzde en işlevli icatlardan bir tanesi olan kabul görmektedir.
Emniyet kemeri çeşitleri nelerdir?
Emniyet kemerlerinde günümüzde en çok kullanılan 3 noktalı emniyet kemeri sistemidir. Yolcuların kaza anında güvende kalmalarını sağlamak amacıyla üç noktada sabitlenmesinden dolayı bu kemere üç noktalı emniyet kemeri denilmektedir. Bunun yanında yüksek hız yapabilen spor araçlarında 4 noktalı emniyet kemeri kullanılmaktadır. Yine 5 noktalı emniyet kemeri ve 6 noktalı emniyet kemeri de özellikle çocuk emniyetlerinde kullanılmaktadır. Çocuk oto koltuğu sistemlerinde genellikle 5’li ve 6’li kilit sistemleri bulunur.
Araçlarda emniyet kemeri kullanmanın önemi nedir?
Emniyet kemeri, günümüz trafik kazaları incelendiğinde önemini birçok kez ispatlamıştır. Örneğin ölümlü trafik kazalarında emniyet kemeri kullananların %24,8’i hiçbir zarar görmezken, emniyet kemeri kullanmayanların sadece %6,3’ü yara almadan kurtulmaktadır. Sadece bu rakamlar bile emniyet kemeri takmanın önemi konusunda bizlere net veriler sunmaktadır.
Doğru şekilde takılmış bir emniyet kemeri insan bedenini: çarpma anında meydana gelen sarsıntının kademe kademe azaltılmasını sağlayarak, kaza anında çarpma etkisini vücutta en güçlü bölgelere dağıtarak, koltuktan fırlamayı engelleyerek, en hassas noktalarımız olan omurilik ve kafa bölgelerinin bir yere çarpmasını engelleyerek bizleri kaza anında korumaktadır.
Emniyet kemeri takmanın gerekliliği ve önemi hakkında yukarıdaki videoda gördüğünüz çarpma testi gerçekleştirilmiştir. Emniyet kemeri takanların durumunu ve takmayan yolcunun durumunu ve emniyet kemeri olmasaydı ne olurdu bu video sayesinde daha net görebilirsiniz. Birçok yolcu arka koltukta oturmaları durumunda emniyet kemeri takmanın gerekli olmadığını düşünmektedir. Fakat bu tamamen yanlış ve kesinlikle kaçınılması gereken bir eylemdir. İster ön koltukta isterseniz de arka koltukta oturun muhakkak emniyet kemeri takmalısınız. Çünkü emniyet kemeri hayat kurtarır.
Her ne kadar günümüzde emniyet kemeri takmak zorunlu olsa da ve tüm araçlarda emniyet kemerleri bulunsa da birçok sürücü kısa mesafeye gideceğim gibi çeşitli bahaneler ile halen emniyet kemeri takmaya yanaşmamaktadır. İster kısa mesafe, ister uzun mesafe, ister ön koltuk, isterseniz de arka koltuk olsun araçlarda seyahat eden tüm yolcular emniyet kemeri takmalıdır. Emniyet kemeri kullanmak ağır yaralanma riskini otomobillerde yüzde 45, kamyonetlerde ise yüzde 60 oranında azaltmaktadır. Unutmayın hayatınız her şeyden daha değerlidir. Aşağıdaki sayfadan emniyet kemeri takmayanlara uygulanan cezaları öğrenebilirsiniz.
Emniyet Kemeri Takmama Cezası İçin Tıklayın
Bu yazımızda emniyet kemerini kim buldu, emniyet kemerini kimler takmalıdır kullanmalıdır, niçin emniyet kemeri takmalıyız gibi konularda detaylı bilgiler verdik. Konu hakkında soru, sorun ya da görüşlerinizi yorum bölümümüzden dile getirebilirsiniz.
